مبانی معرفتشناختی دیدگاه ولترستورف دربارة معقولیت باورهای دینی
نویسندگان
چکیده مقاله:
یکی از رهیافتهایی که در معرفتشناسی دینی به دفاع از معقولیت باورهای دینی پرداخته است، «معرفتشناسی اصلاحشده» است. در بین معرفتشناسانِ اصلاحشده دیدگاهِ «ولترستورف» با انتقادات کمتری مواجه است. این نوشتار سعی دارد با بهرهمندی از روش توصیف و تحلیل، مبانی معرفتشناختی دیدگاه ولترستورف را دربارة معقولیت باورهای دینی نشان دهد. مبانی معرفتشناختی ولترستورف از طریق بررسی چالش دلیلگرایی قابل تبیین است. وی برای رهایی از تلقی جزمی و ناقص معرفتشناسی در عصر روشنگری، مفهوم معقولیت را بسط داده و معرفتشناسی وظیفهگرایانه و معقولیت موقعیتی را اتخاذ کرده است. به همین جهت از قلمرو معرفتشناسی خارج و به حوزة روانشناسی وارد شده است. ولترستورف در باب توجیه، مبناگراییِ توأم با انسجام را پذیرفته است؛ اما بهدلیل پذیرش انسجامگرایی منفی، مبناگرایی تأثیر چندانی در دیدگاه ایجابی او نداشته است. او برای دفاع از معقولیت باورهای دینی جنبههای گوناگونی را مورد نظر قرار داده، اما به نوعی کثرتگرایی دچار گشته است.
منابع مشابه
دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) دربارة مبانی سکولاریسم
مقالة حاضر پژوهشی است بر رویکرد نظری امام خمینی(ره) دربارة سکولاریسم. مسلماً پرداختن به این موضوع مستلزم تعریف سکولاریسم، تفاسیر و برداشتهای گوناگون از آن، و فرایند سکولاریزاسیون است. از این رو، پژوهشگر ضمن بیان مقدمات به آرا و مبانی نظری حضرت امام خمینی(ره) دربارة شاخصها و مبانی سکولاریسم همچون خصوصی شدن دین، عقلانیت ابزاری، جدایی اخلاق از سیاست، و جدایی دین از سیاست میپردازد. انقلاب اسلامی...
متن کاملمبانی فلسفی اصلاح دینی از دیدگاه پلتیلیش
پلتیلیش بیتردید یکی از متکلمان تاثیرگذار قرن بیستم به شمار میرود. دغدغۀ اصلی وی آن بود که بین دین و فرهنگ معاصر آشتی برقرار کند. به باور وی دین باید با فرهنگ عصر همبستگی داشته باشد. این همبستگی از طریق پرسش و پاسخ صورت میپذیرد. فرهنگ معاصر، سؤالهای بنیادین عصری را به آستانۀ دین عرضه میدارد و دین در قالب نمادهای اصیل خود به سؤالات پاسخ میدهد. شرط اصلی پاسخگویی دین آن است که مقولههای مه...
متن کاملعقلانیت باور دینی از دیدگاه ولترستورف با محوریت نقد اعتدالی دلیلگرایی
عقلانیت باور دینی یکی از مهمترین مباحث فلسفۀ دین است که پنج رویکرد معرفتشناسانۀ متفاوت را در بر میگیرد. تا همین اواخر، دلیلگرایی رویکرد غالب در حوزۀ عقلانیت باورهای دینی بود و نماد عقلگرایی حداکثری بهشمار میرفت. اما معرفتشناسی اصلاحشده مکتب نوظهوری است که در مقابل دلیلگرایی قرار گرفته، عقلانیت را بیجا و بیمورد دانسته و معتقد است که اعتقادات دینی شاید کاملاً موجه و معقول باشند، حتی اگ...
متن کاملمبانی حِکمی علم دینی از دیدگاه محمدنقیب العطاس
نظریة علم دینی، یکی از پدیدههای مهم جهاناسلام است که موافقان و منکرانی را پیدا کردهاست. "محمدنقیب العطاس" یکی از موافقان و نظریهپردازان اسلامیسازی معرفت است. وی، نخست فلسفه و جهانبینی با محوریت قرآن و اعتقاد به مراتب و درجات وجود و وابستگی مطلقهستی به خداوند را سامان داد؛ سپس، ارتباط ناگسستنی انسان و جهان را بیان کرد و توضیح داد که انسان مهمترین جزء هستی و موجودی جاودان است که بهترین هو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 48 شماره 2
صفحات 289- 314
تاریخ انتشار 2016-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023